1999-1 KPSS Matematik, Yaş Problemi

Soru :  Ayşe'nin 3 yıl önceki yaşının 5 katı 20 olduğuna göre bugünkü yaşı kaçtır?

A) 4
B) 5
C) 6
D) 7
E) 8

Cevap:

Ayşe'nin bugünkü yaşına x diyelim.
Üç yıl önce Ayşemiz x-3 yaşında olur.
Sorudaki işlemleri sırası ile uygularsak;
5.(x-3) = 20
x-3 = 20/5
x-3 = 4
x = 4+3
x = 7 olarak bulunur.

Doğru yanıt D seçeneğidir.

Kar Zarar Problemi 2008 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

Bir satıcı elindeki A ve B mallarını toplam 252YTL'ye satıyor..
A malının satış fiyatının 1/6'sı, B malının satış fiyatının 1/8'i olduğuna göre, satıcı A malını kaç YTL'ye satmıştır?(2008 KPSS)

A) 108   B) 114   C) 120   D) 132   E) 126

ÇÖZÜM:

Soruda verilen fiyatlar arasındaki bağıntıyı yazarsak,

A/6 = B/8

A/B = 6/8

A/B = 3/4

Bulunur. Burada k bir orantı sabiti olmak üzere,
A = 3k, ve B = 4k olur.

A ve B malları toplamda 252 YTL'ye satılmış

A + B = 252

3k + 4k = 252

7k = 252

k = 36 bulunur. Buradan A malının satış fiyatı,

A = 3 . 36 = 108 olarak bulunur

Doğru Cevap A seçeneğidir.

Turgut Arslan

Oran Orantı 2008 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

Bay, bayan ve çocuklardan oluşan bir bir grupta 60 kişi vardır.
Bu grupta bay, bayan ve çocuk sayıları sırasıyla 4, 5 ve 6 ile doğru orantılı olduğuna göre gruptaki çocuk sayısı kaçtır?(2008 KPSS)

A) 6   B) 10   C) 12   D) 18   E) 24

ÇÖZÜM:

Bir a sayısı başka bir b sayısı ile Doğru Orantılı ise a ile b arasında a = kb şeklinde bir bağıntı var demektir. Yani a, b'nin k katıdır. Burada k bir orantı sabitidir.Buna göre soruda bahsedilen 4, 5 ve 6 ile doğru orantılı sayılar için,

4k, 5k ve 6k yazabiliriz.

Bu bağıntıdan faydalanarak şu şekilde bir denklem yazılabilir,

4k + 5k + 6k = 60
15k = 60
k = 4 olarak orantı sabiti bulunur.

Çocukların sayısı soruda verilen sıralamaya bakılarak,
6k = 6 . 4 = 24 olarak bulunur.

Doğru Cevap E Seçeneğidir.

Turgut Arslan

Sayı Problemleri 2008 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

Bir sinema filminin biletleri öğrencilere 5 YTL'den diğer izleyicilere ise 8 YTL'den satılmıştır.
Bu film için satılan biletlerin sayısı 90 ve bilet satşından elde edilen para 510 YTL olduğuna göre, biletlerin kaç tanesi öğrencilere satılmıştır?(2008 KPSS)

A) 45   B) 50   C) 60   D) 70   E) 80

ÇÖZÜM:

Film için bilet alan öğrencilerin sayısı x olsun. Buna göre x kadar öğrenci 5x YTL para öder.

Toplamda 90 adet bilet satılmış. x tanesi öğrencilere satılmış ise 90 - x tanesi de diğer izleyicilere satılmıştır. Öğrenci olmayanların ödedikleri bilet parası 8(90 - x) YTL olur.

Toplamda 510 YTL ödenmiş. buna göre denklemimiz,

5x + 8(90 - x) = 510
5x + 720 - 8x = 510
3x = 210
x = 70

Toplamda 70 bilet öğrencilere satılmıştır.
Doğru Cevap D seçeneğidir

Turgut Arslan

Yüzde Problemleri 2008 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

Can bilyelerinin % 20'sini Ali'ye verirse her ikisindeki bilyelerin sayıları eşit oluyor,
Buna göre başlangıçta Ali'nin bilyelerinin sayısı Can'ın bilyelerinin sayısının yüzde kaçıdır?(2008 KPSS)

A) 30   B) 40   C) 50   D) 60   E) 70

ÇÖZÜM:

Bu tip sorularda çözüme gidebilmek için pratik bir yaklaşım üretmemiz gerekir. Soruda verilen değerlere bakarak Ali'nin ya da Can'ın bilye sayıları hakkında kesin bir bilgi olmadığı için bilye sayılarını sembollerle göstermeliyiz.

Ali'nin bilye sayısı x,

Can'ın bilye sayısı y olsun

100x/100 Ali'nin bilye sayısınn yüzde yüzü,
100y/100 de Can'ın bilye sayısının yüzde yüzüdür.

Can'ın Ali'ye bilye vermesi olayını matematiksel olarak basit bir denklemle şöyle ifade edebiliriz.

100y/100 - 20y/100 = 100x/100 + 20y/100
60y/100 = 100x/100 gerekli sadeleştirmeler yapılırsa,

3y = 5x olarak bulunur. Buna göre,

x/y = 3/5 olur. (Başlangıçta Ali'nin bilyelerinin sayısının Can'ın bilyelerininkine oranı)

Soruda oran yüzde olarak isteniyor. Bu sebepten dolayı 3/5 kesrini genişleterek yüzdeli hale getirmeliyiz. Bunun için kesrin payı ve paydasını 20 ile çarparız bu durumda kesrimiz,

x/y = 60/100 olur.

Başlangıçta Ali'nin bilyelerinin sayısı Can'ın bilyelerinin sayısının % 60'ıdır.

Doğru Cevap D Seçeneğidir.

Turgut Arslan

Eşitsizlikler 2008 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

x < 0 olmak üzere,
2xy - 10x < 0
koşulunu sağlayan en küçük tam sayı kaçtır?(2008 KPSS)

A) 2   B) 3   C) 4   D) 5   E) 6

ÇÖZÜM:

Eşitsizlik denklemlerinde de diğer denklemlerde kullanılan çözüm yöntemleri uygulanabilir

2xy - 10x < 0

2xy < 10x  (her iki tarafı 2x'e bölelim)

y > 5 (burada x negatif bir sayı olduğu için eşitsizlik yön değiştirdi)

5 ten büyük en küçük tam sayı 6 dır.buna göre,

Doğru Cevap E Seçeneğidir.

Not: Eşitsizlik denklemlerinde denklemin her iki tarafı  da negatif bir sayıya (eksi işaretli sayı) bölünürse eşitsizlik yön değiştirir. <, > olur ya da >, < olur. Unutmayın!!

Turgut Arslan

Aritmetik Ortalama 2008 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

On iki sayının aritmetik ortalaması 15'tir. Bu sayılardan aritmetik ortalaması 9 olan üç sayı çıkarılıyor.
Buna göre, geriye kalan dokuz sayının aritmetik ortalaması kaçtır?(2008 KPSS)

A) 16   B) 17   C) 18   D) 19   E) 20

ÇÖZÜM:

n tane sayının artitmetik ortalamasını bulmak için aritmetik ortalama formülünü kullanırız,

 (Sayıların Toplamı)  

             n

Soruda bahsedilen 12 sayının toplamına m diyelim artimetik ortalama formülünü uygularsak,

m/12 = 15

m = 12 . 15 = 180 olarak bulunur.

Çıkarılan 3 sayının aritmetik ortlaması 9 ise bu üç sayının toplamı,

 

9 . 3 = 27 olur.

3 sayı çıkarıldıktan sonra geriye kalan 9 sayının toplamı ise,

180 - 27 = 153 olarak bulunur. Bu kalan 9 sayının aritmetik ortalaması ise,

153/9 = 17 dir.

Doğru Cevap B Seçeneğidir.

Turgut Arslan

Sayılar Basamak Kavramı 2008 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

İki basamaklı AB sayısı, rakamları toplamının 8 katına eşittir.
Buna göre iki basamaklı BA sayısı, rakamları toplamının kaç katıdır?(2008 KPSS)

A) 6   B) 5   C) 4   D) 3   E) 2

ÇÖZÜM:

Soruda verilenleri işleme koyarak çözüme başlayalım ilk önce,

AB = 8(A +B) (Soruda verilen ifade)

10A + B = 8A + 8B

2A = 7B

A/B = 7k/2k (k sıfırdan farklı bir orantı sabitidir.) Buna göre

A = 7k ve B = 2k olur.

Şimdi BA sayısınıa bakalım BA sayısı rakamları toplamının x katı olsun. Buna göre denklemimiz,

BA = x(B + A) olur. A ve B değerleini terlerine yazalım

(2k)(7k) = x(2k + 7k)

20k + 7k = 9kx

27k = 9kx

x = 3 bulunur.

Doğru Cevap D Seçeneğidir

Turgut Arslan

Mutlak Değer 2008 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

a < a2 < |a|
eşitsizliğinin gerçeklenebilmesi için a aşağıdaki aralıkların hangisinde olmalıdır?(2008 KPSS)

A) (-∞, 1)   B) (-∞, 0)   C) (-1, 0)   D) (0, 1)   E) (0, +∞)

ÇÖZÜM:

İlk olarak eşitsizliğin en solundan incelemeye başlayalım,

a < a2

Bir sayının karesi kendisinden daima büyüktür buna göre a pozitif veya negatif herhangi bir sayı olabilir.

a2 < |a|

bir sayının karesinin, mutlak değerinden küçük olması için o sayının bir rasyonel(kesirli) sayı olması gerekir.

Örnek olarak a = 1/2 olsun,

(1/2)2 = 1/4

1/4 < |1/2|

a2 < |a|

eşitsizliği sağlanır.

Buraya dikkat!

Şimdiye kadar elde ettiğimiz verilerden yola çıkarak a'nın (0, 1) aralığında bir sayı olması gerektiği kanısına kapılabiliriz. Ancak şunu unutmayın henüz a'nın işaretini tam olarak belirlemedik!!!

Kesin olan tek bilgi a'nın rasyonel olduğudur. a'nın işaretini bulmak için yeniden eşitsizliğin el sol kısmına dönelim.

a < a2 eşitsizliği için artık a'nın rasyonel bir sayı olduğunu biliyoruz. Bildiğiniz gibi rasyonel sayılarda payda büyüdükçe sayı küçülür (Örn; 1/4 < 1/2). Bir rasyonel sayının karesinin kendisinden büyük olabilmesi için o sayının negatif olması gerekir.

Örneğin a = -1/2 olsun 

(-1/2)2 = 1/4

-1/2 < 1/4

Buna göre a = -1/2 için soruda verilen eşitsizliğin tüm şartlarını birleştirirsek,

-1/2 <(-1/2)2 < |-1/2| elde edilir. 

a < a2 < |a| olabilmesi için 

-1 < a < 0 aralığında olmalıdır.

Doğru Cevap C Seçeneğidir.

Turgut Arslan

Çarpanlara Ayırma 2008 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

Aşağıdaki işlemlerden hangisinin sonucu 8800'e eşittir?(2008 KPSS)

A) 882 - 82   B) 902 - 82   C) 922 - 82   D) 942 -62   E) 982 - 102

ÇÖZÜM:

8800 sayısını çarpanlarına ayıralım,
8800 = 88 . 100 şeklinde olsun. Şimdi bu ifadeyi sıklarda verilenlere benzetmeye çalışalım. Şıklara dikkat edecek olursak ifadeler hep iki kare farkı şeklinde verilmiş.İki kare farkı,
a2 - b2 = (a - b). (a + b) formunda yazılır. Buna göre,
8800 = (94 - 6) . (94 + 6) şeklinde yazılabilir.Bu ifadeyi de kısaca,
8800 = 942 -62 şeklinde yazabiliriz.
Doğru Cevap D Seçeneğidir


Turgut Arslan

Oran Orantı 2008 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

a, b birer pozitif tam sayı ve
a =

7b

 3

olduğuna göre, a aşağıdakilerden hangisi olamaz?(2008 KPSS)

A) 14   B) 20   C) 21   D) 28   E) 35

ÇÖZÜM:

a =

7b

 3

  ifadesini  

a

b

=

7

3

  biçiminde yazabiliriz. Bu durumda,  

a

b

=

7k

3k

  burada k, bir orantı sabitidir, Buna göre,
a = 7k ve b = 3k olur. a = 7k ifadesi a'nın 7'nin katları olabileceğiniz gösterir. Bu sebepten dolayı a, 20 olamaz. Doğru Cevap B Seçeneğidir.


Turgut Arslan

Çarpanlara Ayırma 2009 ALES Sonbahar Say-2 Soru ve Çözümü

SORU:

964.998 - 963.999
işleminin sonucu kaçtır?(2009 ALES Sonbahar Sayısal-2)

A) 35   B) 36   C) 37   D) 38   E) 39

ÇÖZÜM:

Sorunun görünümü sizi şaşırtmasın. 964.998 ifadesi 964 çarpı 998 anlamındadır.

Gördüğünüz gibi bu iki soruda verilen işlemleri, verilen sayıları çarparak yapmaya kalkarsak 7 haneli sayılarla işlem yapmak zorunda kalırız ki bu da test sınavlarında çokca vakit kaybetmemize neden olur.Ayrıca yaptığımız işlem test tekniğine de uygun olmaz. Şimdi çarpanlarına ayırma yöntemlerinden faydalanarak soruda verilen işlemi basitleştirelim. İlk olarak,

964 = x ve 999 = y diyelim. Bu durumda işlemimiz,

x.(y - 1) - (x- 1).x şeklinde olur. Bu şekilde değişlen değiştirerek soruyu basitleştirmiş olduk. İşlemi yapmaya devam edelim,

xy- x - xy+ y = y - x sonucu bulunur. Şimdi x ve y değişkenlerine değerlerini geri verelim.

999 - 964 = 35 Olarak bulunur. 

Doğru Cevap A Seçeneğidir.

Turgut Arslan

Çarpanlara Ayırma 2009 ALES İlkbahar Say-1 Soru Çözümü

SORU:

a, b sıfırdan farklı reel sayılar ve

 a + b  

    3

= b olduğuna göre,

    b2 - a2  

2(ab + b2)

ifadesinin değeri kaçtır?(2009 ALES İlkbahar Sayısal-1)

A) -1   B) 0   C) 1   D) -1/2   E) 1/2

ÇÖZÜM:

Öncelikli olarak soruda verilen ifadeyi kullanarak a ve b arasındaki bağıntıyı bulalım,

 a + b  

    3

= b
a + b = 3b
a = 2b olarak bulunur.
Soruda bizden istenen ifade üzerinde sadeleştirmeler yapalım

    b2 - a2  

2(ab + b2)

(b - a)(b + a)

   2b(a + b)

a = 2b değerini yerine yazalım

b - a

  2b

=

b - 2b

  2b

=

 -b  

 2b

=

 -1  

  2

olarak bulunur
Doğru Cevap D seçeneğidir.


Turgut Arslan

Permütasyon ve Kombinasyon 2007 ALES Sonbahar Say-2 Soru ve Çözümü

SORU:

A = {1, 2, 3, 4, 5} olmak üzere A kümesindeki rakamlarla oluşturulabilecek beş basamaklı doğal sayıların kümesi K olarak tanımlanıyor.

K kümesinin kaç elemanında 234 sayısı blok olarak bulunur?(2007 ALES Sonbahar Sayısal-2)

A) 3   B) 6   C) 12   D) 24   E) 36

ÇÖZÜM:

Bu soruda A kümesinin 5 elemanlı alt kümelerinin sıralanışı soruluyor. Şart olarak da 2,3 ve 4 sayılarının 234 biçiminde yani kendi içinde sıraları değişmeden bu küme içinde yazılması istenmiş. Bu sayılar kendi içlerinde sıralama değiştirmediklerinden dolayı 234 bloğu içinde herhangi bir kombinasyon hesabı yapılmaz. 234 tek bir elemanmış gibi düşünülür. Soruda verilen A kümesi 3 elemanlı bir kümeye dönüşür. Bu yeni küme aşağıdaki gibidir.

{1, 234, 5} 

Bu üç elemanlı bir küme kendi içinde,

 

3! = 6 değişik şekilde  bulunur.

Doğru Cevap B Seçeneğidir.

Turgut Arslan

Yaş Problemleri 2001 LES İlkbahar Sayısal Soru ve Çözümü

SORU:

Birer yıl arayla doğmuş 3 kardeşin bugünkü yaş ortalaması ile 8 yıl önceki yaş ortalaması toplamı 10 dur.

ifadesinde mümkün olan tüm sadleştirmeler yapılınca sonucun bir tam sayı olduğu görülüyor.

Buna göre ortanca kardeş kaç yaşındadır?(2001 LES İlkbahar Sayısal)

A) 9   B) 12   C) 7   D) 8   E) 5

ÇÖZÜM:

Çocuklar birer yıl arayla doğduklarına göre yaşları birer ardışık sayıdır. Bu çocuklarden en küçüğünün yaşı x olsun. Buna göre diğer çocukların yaşları sırasıyla, x + 1 ve x + 2 olur.
Bu bilgilere dayanarak ilk önce çocukların bugünkü yaş ortalamalarını bulalım,

x + x + 1 + x + 2

           3

= x + 1 (Bugünkü yaş ortalamaları)
6 yıl önceki yaş ortalamalarını hesaplayalım

(x - 6) + (x + 1 - 6) + (x + 2 - 6)

                     3

= x - 5 (6 sene önceki yaş ortalamaları)

Bu iki ortalamanın toplamı 10 olarak verilmiş. Buna göre,
x + 1 + x - 5 = 10
2x - 4 = 10
2x = 14
x = 7 (En küçük kardeşin yaşı)
Ortanca kardeşin yaşını veren ifade: x + 1 idi
7 + 1 = 8 Ortanca kardeşin yaşı.

Doğru Cevap D Seçeneğidir.


Turgut Arslan

Eşitsizlikler 2009 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

(2x - 1)(-x + 5)

        x - 3

≥ 0
Eşitsizliğinin çözüm kümesi,

1. x ≤ 1/2
2. 1/2 ≤ x ≤3
3. 3 < x ≤ 5
4. x ≥ 5

kümelerinden hangilerinin birleşimi ile oluşmuştur?(2009 KPSS)

A) Yalnız II   B) Yalnız III   C) I ve III   D) I ve IV   E) II ve IV

ÇÖZÜM:

(2x - 1)(-x + 5)

        x - 3

≥ 0

Yukarıdaki eşitsizlikte ilk olarak eşitsizliğin değerini sıfır yapan sayılar bulunmalıdır. Bunun için eşitsizliği oluşturan çarpanlar tek tek sıfıra eşitlenir.

2x - 1 = 0 => x = 1/2
-x + 5 = 0 => x = 5
x - 3 = 0 => x = 3 Burada x = 3 değerini alamaz.

Sayı

Sıfır

= ∞ belirsizliği meydana gelir

Bulduğumuz x değerleri için eşitsizliğin tablosu aşağıda oluşturulmuştur. Eşitsizliği sıfır yapan değerler işaretlenmiştir.

Soruda verilen eşitsizlik denkleminde x ≥ 0 şartı var. Bu bilgiye istinaden eşitsizlik için verilen x değerlerine karşılık denklemin alabileceği işaret değerleri + ve - şeklinde belirtilmiştir. Bizim çözüm kümemiz ise eşitsizlik denklemi için ≥ 0 şartını sağlayan sayılardır. Bu sayı aralıkları sarı renkle işaretlenmiştir. X = 3 değerini alamayacağından dolayı kırmızı çizgilerle sınırlandırılmıştır. Buna göre çözüm kümesi elemanları,

x ≤ 1/2 ve 3 < x ≤ 5 şeklindedir. Çözüm kümemiz ise;

Çözüm Kümesi = (x ≤ 1/2) U (3 < x ≤ 5) dir.

Doğru Cevap C Seçeneğidir.



Turgut Arslan

Rasyonel Sayılar 2009 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

Olduğuna göre, x/y kaçtır?(2009 KPSS)

A) -3   B) -2   C) -1   D) 2   E) 3

ÇÖZÜM:

Rasyonel denklemler çözülürken, aritmetiksel işlemler rasyonel sayılarda olduğu gibi yapılır. İki rasyonel sayı birbirlerine bölünürken bölünen olduğu gibi kalırken bölen yani payda kısmı ters çevrilip bölenle yani pay kısmı ile çarpılır. sorudaki,

x3 - y3 ifadesi yani iki küp farkı açık şekilde yazılmıştır.

x3 - y3 = (x - y)(x2 + xy + y2)

gerekli sadeleştirmeler yapılır ve yukarıdaki eşitlik elde edilir. Ardından içler dışlar çarpımı yaılırsa,

3x = 2(x - y)

3x = 2x - 2y

x = -2y

x/y = -2 olarak bulunur.

Doğru Cevap B Seçeneğidir.

Turgut Arslan

Analitik Geometri 2009 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

Yukarıdaki dik koordinat sisteminde K(4,3) noktasından geçen doğru x eksenini apsisi a olan, y eksenini de ordinatı b olan noktalarda kesmektedir.
Buna göre (a - 4)(b - 3) çarpımının değeri kaçtır?(2009 KPSS)

A) 8   B) 12  C) 14  D) 16  E) 18

ÇÖZÜM:

Öncelikli olarak genel doğru denklemini yazalım.

   x  

x1 - x0

+

   y  

y1 - y0

= 1
Grafikteki verileri kullanarak doğru denklemimizi oluşturalım,

   x  

a - 0

+

   y  

b - 0

= 1
fizikliblog.blogspot.com

x

a

+

y

b

= 1 şimdi de paydaları eşitleyelim ve gerekli işlemleri yapalım
(b)    (a)
4b + 3a = ab olur. buradan,
ab - 4b - 3a = 0 bulunur.
(a - 4)(b - 3) Soruda verilen çarpım işlemini yaparsak,
ab - 4b - 3a + 12 elde edilir. burada yukarıda bulduğumuz ifadeyi yerine koyarsak,
0 + 12 = 12 olarak bulunur.
Doğru Cevap B Seçeneğidir.



Turgut Arslan

Geometri 2009 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

Yukarıdaki verilere göre x kaç cm'dir?(2009 KPSS)

A) 4 -    3   B) 3 -    2   C) 2 +    3   D) 2 +    2   E) 1 +    3

ÇÖZÜM:

İlk önce E noktasından |AB| kenarına bir dik çizilir. EHB dik üçgeni elde edilir. EHB üçgeni bir 30 - 60 - 90 üçgenidir. Bir özel üçgendir. |EH| ile |CB| paraleldir. HEB açısı ile CBE açısı iç ters açılardır ve birbirlerine eşittir. Böylece CBE açısı 30 derece olarak bulnur. CEB üçgeni de bir özel üçgen çeşidi olan 30 - 60 - 90 üçgenidir. Bu üçgenlerde 30 derecenin karşısınıdaki kenar hipotenüsün yarısıdır. Burada hipotenüs |CB| kenarıdır. Buna göre |CE| = 2 cm, |BE| = 2    3 bulunur. |BE| kenarı EHB üçgeninin hipotenüsüdür. Aynı kuralı bu üçgen için de işletirsek,
|HB| =    3 cm bulunur.Buradan hareketle,

4 = x +    3

x = 4 -    3 cm bulunur.

Doğru Cevap A Seçeneğidir.

Turgut Arslan

Pisagor Teoremi 2009 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

Aşağıdaki şekilde uç noktaları A ve D olan bir su bitkisinin durgun [OA] ve rüzgarlı havadaki [OD] konumu gösterilmiştir.

Buna göre x cm'dir?(2009 KPSS)

A) 25   B) 28   C) 30   D) 32   E) 35

ÇÖZÜM:

İlk olarak bitkinin boyunu hesaplayalım
|OA| = x + 5cm
aynı şekilde
|OD| = x + 5cm (bitkinin boyu sabittir.)
|OC| = |OD| - |CD|
|OC| = x + 5 - 3 = x + 2
OBC dik üçgeninde Pisagor Teoremi uygulanırsa,
x2 + 122 = (x + 2)2
x2 + 122 = x2 + 4x + 4
4x + 4 = 144
4x = 140
x = 35 cm bulunur.
Doğru Cevap E Seçeneğidir.



Turgut Arslan