Maliyet Nasıl Hesaplanır

Bu çalışmada özellikle ticaretle uğraşanların aşina oldukları bir probleme değinmek istiyorum. Öğrencilerin kar zarar problemleri içinde işledikleri bir konu. Satış fiyatı ve kar oranı bilinen bir malın alış fiyatını yani maliyetini hesaplamayı ayrıntılı bir şekilde anlatmaya çalışacağım

Bir Malın Satış Fiyatından Maliyetinin Hesaplanması

Satılan bir malın kar oranı ve satış fiyatı biliniyorsa bu bilgiler kullanılarak maliyeti hesaplanabilir.

Elimizde 236 TL ye sattığınız bir mal olduğunu düşünün.  Bu malın kar oranı %18 olsun.  Bu bilgilerden yola çıkarak malın alış fiyatını hesaplamak istersek şöyle düşünmeliyiz,
Birim fiyat üzerinden hesaplama yapmak istersek:

100 TL ilk bir malı %18 karla satmak istersek önce,  alış fiyatını 0.18 ile çarpıp kar miktarını buluruz.  Sonra da bunu alış fiyatına ekleyerek satış fiyatını buluruz.

Burada 100 + ( 100 x 0.18) = 118 TL

Şimdi bulduğumuz satış fiyatını alış fiyatına bölerek karlı satış oranını hesaplayalım

118 / 100 =1.18

Eğer bir malın satış fiyatını karlı satış oranına bölerseniz alış fiyatını diğer bir deyişle maliyetini bulursunuz

118 / 1.18 = 100 TL

bizim alış fiyatımızdı. Şimdi bunu başlangıçtaki fiyat için uygulayalım

236 / 1.18 =  200 TL  bizim maliyetimiz olur.
Bunu sağlamak için %18 ini alıp üstüne ekleyerek sonucu görebilirsiniz. Buna göre genel olarak maliyeti hesaplama formülü

Maliyet  = Satış Fiyatı / Karlı Satış Oranı 

şeklinde ifade edilebilir.  Burada,

Karlı satış oranı = (100 + Kar yüzdesi) / 100

Şeklinde hesaplanır

Kar Zarar Problemi 2008 KPSS Soru ve Çözümü

SORU:

Bir satıcı elindeki A ve B mallarını toplam 252YTL'ye satıyor..
A malının satış fiyatının 1/6'sı, B malının satış fiyatının 1/8'i olduğuna göre, satıcı A malını kaç YTL'ye satmıştır?(2008 KPSS)

A) 108   B) 114   C) 120   D) 132   E) 126

ÇÖZÜM:

Soruda verilen fiyatlar arasındaki bağıntıyı yazarsak,

A/6 = B/8

A/B = 6/8

A/B = 3/4

Bulunur. Burada k bir orantı sabiti olmak üzere,
A = 3k, ve B = 4k olur.

A ve B malları toplamda 252 YTL'ye satılmış

A + B = 252

3k + 4k = 252

7k = 252

k = 36 bulunur. Buradan A malının satış fiyatı,

A = 3 . 36 = 108 olarak bulunur

Doğru Cevap A seçeneğidir.

Turgut Arslan

Kar Zarar Problemi 2007 ALES İlkbahar Say-1 Soru ve Çözümü

SORU:

Bir ürünün maliyetinin %20'si işçi ücretlerinden oluşmaktadır.
İşçi ücretlerine %125 zam yapılırsa yeni maliyetin yüzde kaçı işçi ücretlerinden oluşur?(2007 ALES İlkbahar Sayısal 1)
A) 36   B) 32 C) 30   D) 28   E) 25

ÇÖZÜM:

Ürün maliyetini 100 TL olarak kabul edersek bunun %20 si yani,
100 . (20/100) = 20 TL işçi ücreti olur.
100 - 20 = 80 TL diğer masraflar

 İşçi ücretine %125 zam yapılırsa,

20 + 20.(125/100) = 45 TL zamlı işçi ücreti olur.

Yeni maliyetimiz ise

 Diğer Masraflar +  Zamlı işçi ücreti

80 + 45 = 125 TL Yeni maliyetimiz olur.

125 TL nin      45 TL si işçi maliyeti ise,
100 TL nin        x TL si işçi maliyet olur (Doğru Orantı)
                                   
125.x = 100.45
x = 36 bulunur.

Doğru Cevap A Seçeneğidir.



Turgut Arslan